Bloatware คืออะไร? ทำไมถึงทำให้เครื่องช้า-ควรลบออก

Bloatware คืออะไร? หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมผู้เชี่ยวชาญหลายคนถึงแนะนำให้ลบออก ความหมายของ โบลตแวร์ ง่ายๆ นั้นก็คือซอฟต์แวร์ที่ไม่มีประโยชน์และทำให้การทำงานของคอมพิวเตอร์หรือสมาร์ทโฟนของคุณช้าลงโดยไม่จำเป็น โดยคำว่า bloat นั้นก็แปลว่า “บวม” นั่นเอง

เมื่อเราพูดถึงโบลทแวร์ เรามักจะหมายถึงโปรแกรมต่างๆ ที่เราไม่ต้องการซึ่งซ่อนตัวอยู่บนมือถือ หรือ แลปท็อป ที่มักจะถูกติดตั้งมาพร้อมกับตัวเครื่อง หรือบางครั้งอาจถูกติดตั้งโดยผู้ให้บริการเครือข่ายมือถือหรือผู้จัดจำหน่ายบางราย ยกตัวอย่างเช่น โทรศัพท์ราคาถูกบางรุ่น ที่จะมาพร้อมกับซอฟต์แวร์ช็อปปิ้ง หรือ แอปวิดีโอต่างๆ ที่นอกจากจะกินพื้นที่โทรศัพท์โดยไม่จำเป็นแล้ว บางครั้งยังลบออกได้ยากกว่าแอปฯ ทั่วไปอีกด้วย

คุณอาจสงสัยว่าในเมื่อซอฟต์แวร์เหล่านี้นั้นไม่มีประโยชน์ต่อผู้ใช้งาน เหตุใดมันถึงถูกติดตั้งมากพร้อมกับเครื่อง คำตอบง่ายๆ ก็คือแอปพลิเคชั่นเหล่านี้มีส่วนสร้างรายได้ให้กับผู้ติดตั้งทั้งทางตรงและทางอ้อม เช่น มันอาจจะแฝงโฆษณาไว้บนโทรศัพท์ของคุณ และเมื่อคุณคลิกโฆษณาเหล่านั้นก็จะสร้างรายได้ให้กับผู้ติดตั้ง หรือบางครั้งมันอาจเป็นซอฟต์แวร์ที่ผู้ผลิตตั้งใจสร้างขึ้นเพื่อเป็นประโยชน์ต่อผู้ใช้งาน แต่ในชีวิตจริงกลับซ้ำซ้อนกับแอปฯ อื่นๆ และหมดประโยชน์ไปโดยปริยาย

Bloatware นั้นมีชื่อเรียกอื่นๆ อีกมากมาย เช่น crapware หรือ PUP ซึ่งย่อมาจาก Potentially Unwanted Programs และถึงแม้มันจะไม่ได้เป็นอันตรายเสมอไป แต่มันมักจะสร้างความรำคาญให้กับผู้ใช้งานเช่น มีโฆษณาเด้งขึ้นมาขณะใช้งานแอปอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ซอฟต์แวร์บางอย่างอาจใช้ทรัพยากรณ์มาเสียจนส่งผลให้อุปกรณ์ของคุณช้าลง ซึ่งเราแนะนำให้คุณพยายามลบมันออก



ประเภทของ Bloatware

Utility software แอปประเภทที่ออกแบบมาเพื่อช่วยให้คุณแก้ปัญหาต่างๆ เช่น ลบโปรแกรมที่ไม่จำเป็น เพิ่มเนื้อที่บนอุปกรณ์ เช่น พวกแอป cleanup ต่างๆ ซึ่งบางครั้งเป็นการลบไฟล์แบบหลอกๆ และมักจะมีการแจ้งเตือนว่าระบบของคุณมีปัญหา แต่อันที่จริงแล้วแอปดังกล่าวต่างหากที่เป็นตัวปัญหาเสียเอง ยกตัวอย่างเช่น แอปตระกูล Baidu นั่นเอง

Trialware แอปต่างๆ ที่ติดตั้งมาพร้อมกับตัวเครื่องและสามารถใช้งานได้ฟรีช่วงระยะเวลาหนึ่ง และเมื่อหมดช่วงระยะเวลา Trial นี้ มันก็จะเริ่มออกอาการงอแง กินพื้นที่บนอุปกรณ์ของคุณ และบางครั้งอาจส่งผลต่อความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวในการใช้งานอีกด้วย

Toolbar ทูลบาร์ต่างๆ ที่มักติดตั้งพรอมกับซอฟต์แวร์ที่คุณดาวน์โหลดมาจากอินเทอร์เน็ต ซึ่งจะทำหน้าที่เป็นส่วนเสริมบนเบราเซอร์ของคุณ และบางครั้งมักจะมีพฤติกรรมแปลกๆ ดช่น เปิดลิงค์ที่คุณไม่ต้องการขึ้นมาเองเพื่อสร้างรายได้ให้กับเจ้าของซอฟต์แวร์ หนึ่งใน toolbar น่ารำคาญที่รู้จักกันดีคือ Ask toolbar นั่นเอง

Adware แอดแวร์ มักแสดงตัวให้เราเห็ฯในรูปแบบป็อปอัพบนหน้าเว็บไซต์ต่างๆ ซึ่งไม่ได้มาจากเว็บไซต์เหล่านั้น แต่เกิดจากโปรแกรมบนเครื่องของคุณเอง ซึ่งนอกจากน่ารำคาญแล้ว บางครั้งอาจนำคุณไปสู่หน้าดาวน์โหลดไวรัสต่างๆ อีกมากมาย ยกตัวอย่างเช่น AdAware เป็นต้น

โบลทแวร์นั้นทำให้อุปกรณ์ของคุณช้าลง เพราะมันทำงานอยู่ในแบ็คกราวด์ขณะที่คุณกำลังใช้งานอยู่ แม้ว่าจะไม่ได้เปิดแอปฯ เหล่านั้นขึ้นมาก็ตาม มันจึงกินทรัพยากรณ์ที่ควรจะถูกใช้ไปกับแอปที่คุณใช้งานเป็นประจำ

แน่นอนว่า เมื่อเราทราบดีว่าโบลตแวร์เรานี้เป็นสิ่งที่เราไม่ต้องการใช้งาน และยังเปลืองหน่วยความจำของเครื่องโดยไม่จำเป็น ทางออกที่เหมาะสมที่สุดก็คือการลบออกไปจากเครื่อง